اخبار مهم ایران و جهان در ماه گذشته

روسیه کشورهای غربی را متهم به دخالت در گرجستان کرد 

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه کشورهای غربی را به تحریک تظاهرات گسترده در گرجستان متهم کرد. دولت گرجستان در پی اعتراضات گسترده مردمی در شهر تلفیس مجبور به عقب نشینی از قانونی شد که مردم خواهان لغو آن بودند. آقای لاوروف تظاهرات سه روز گذشته مقابل پارلمان گرجستان را با اعتراضات میدان کی‌یف که منجر به سرنگونی دولت مورد حمایت مسکو در اوکراین در سال 2014 شد، مقایسه کرده است. وی به تلویزیون دولتی روسیه گفت که این تظاهرات‌ها «از خارج سازماندهی شده‌اند» تا یک عامل تحریک کننده در مرزهای روسیه ایجاد کنند. وزیر خارجه روسیه هیچگونه مستنداتی در خصوص این ادعای خود ارائه نکرد. در پی اعتراضات گسترده پارلمان گرجستان قانون «عوامل خارجی» را که مشابه قانونی در روسیه است که مسکو از آن برای سرکوب رسانه‌ها و سازمان‌های جامعه مدنی استفاده می‌کند، را لغو کرد. (بی بی سی نیوز فارسی، 11 مارچ 2023) 

جمهوری اسلامی معترضان ایرانی را در ترکیه تهدید به قتل می‌کند 

شبکه تلویزیونی بریتانیایی آی‌تی‌وی گزارش داده است که مخالفان جمهوری اسلامی ایران که در اعتراضات اخیر با سرکوبگری حکومت روبه‌رو شده و به ترکیه گریخته‌اند، در این کشور نیز هدف ربایش و قتل توسط رژیم ایران قرار دارند و خطر هنوز از زندگی آن‌ها رخت برنبسته است. (رادیو فردا، 12 مارچ 2023) 

زلزله دستکم 100 میلیارد دلار به ترکیه خسارت زده است 

سازمان ملل می‌گوید خسارت زلزله در ترکیه بیش از 100 میلیارد دلار به این کشور خسارت زده است. به گفته این سازمان، اگر هزینه بازسازی و نوسازی هم در نظر گرفته شود این رقم بسیار بالاتر خواهد رفت. قرار است سازمان ملل هفته آینده کنفرانسی را برای جمع‌آوری کمک برای زلزله‌زدگان ترکیه وسوریه برگزار کند. تاکنون فقط ده درصد بودجه‌ای که سازمان ملل درخواست کرده تامین شده است. کارشناسان می‌گویند با توجه به اینکه سازمان ملل برای فعالیت‌های خود در کشورهای مختلف با کمبود بودجه روبرو است جذب کمک مالی ببشتر برای زلزله‌زدگان ترکیه و سوریه دشوار خواهد بود. به سازمان ملل به دلیل تاخیر در امدادرسانی به شمال سوریه انتقاد شده است. متخصصان حقوق بین‌الملل به بی‌بی‌سی گفته‌اند امدادگران برای رفتن به مناطق زلزله‌زده نیاز به مجوز دولت سوریه یا شورای امنیت سازمان ملل ندارند. شمار کشته‌شدگان در زلزله جنوب ترکیه و شمال سوریه به بیش از 50 هزار نفر رسیده است. (بی بی سی نیوز فارسی، 07 مارچ 2023) 

یورش ماموران پلیس به خانه نخست وزیر پیشین پاکستان 

ماموران پلیس پاکستان پس از خروج عمران خان، نخست وزیر پیشین پاکستان، از منزلش در شهر «لاهور»، به اقامتگاه او یورش بردند و با شکستن درها وارد خانه او شدند. آقای خان که به اتهام فساد مالی و در ارتباط با پرونده هدایای دولتی به دادگاه احضار شده قرار است به اتهامات وارده پاسخ دهد. ماموران پلیس بلافاصله پس از خروج عمران خان از منزلش و با شکستن درهای ورودی، اقامتگاه وی را بازرسی و تفتیش کردند. عمران خان که تا سال 2022 به عنوان نخست وزیر فعالیت می‌کرد در روندی عجیب و پیش‌بینی نشده از قدرت کنار گذاشته شد و شهباز شریف، برادر نواز شریف، نخست وزیر اسبق پاکستان به جای او را در این کشور همیشه بحرانی تحویل گرفت. (یورونیوز فارسی، 18 مارچ 2023) 

ارتشی از بازداشتی های داعش در اردوگاهها، خاورمیانه را تهدید میکند 

ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده مرکزی آمریکا در خاورمیانه (سنتکام) روز شنبه پس از بازدید از زندان‌ها و اردوگاه‌های شمال شرقی سوریه که افراد داعش و بستگان آنها در آنجا نگهداری می‌شوند، هشدار داد که خاورمیانه با تهدید «ارتشی از بازداشتی‌های» گروه دولت اسلامی (داعش) مواجه است. گفته‌های او پس از بازدید از چندین بازداشتگاه، از جمله اردوگاه غویران در شهر حسکه، که صدها نفر پس از حمله داعش به آن در اوایل سال گذشته کشته شدند، بود. او افزوده است "در میان آنهایی که در سوریه و عراق بازداشت شده اند، ارتش داعش در بازداشت به معنای واقعی وجود دارند. اگر این گروه افراد آزاد شود، تهدید بزرگی در منطقه و فراتر از آن خواهد بود". ده‌ها هزار نفر، از جمله بستگان مظنونان به عضویت در گروه دولت اسلامی (داعش)، طی سال‌های گذشته در اردوگاه‌هایی به سر می‌برند که توسط نیروهای کرد «جبهه دموکراتیک سوریه» اداره می‌شوند، از جمله اردوگاه بدنام «الهول» که حدود ده هزار تبعه خارجی آنجا نگهداری می‌شوند. مسئولان این اردوگاه‌ها بارها از کشورها خواسته‌اند تا شهروندان خود را تحویل بگیرند، اما دولت‌ها به دلیل نگرانی از تهدیدات امنیتی و واکنش‌های سیاسی داخلی، تنها اجازه بازگشت به افراد کمی را داده‌اند. (بی بی سی نیوز فارسی، 12 مارچ 2023) 

ایران می‌گوید قرارداد خرید سوخو-35 از روسیه نهایی شده است 

هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد از «نهایی شدن» قرارداد خرید جنگنده‌های سوخو-35 روسیه خبر داد اما از بیان جزئیات بیشتر در این‌باره خودداری کرد و آن را «محرمانه» خواند. (رادیو فردا، 11 مارچ 2023) 

سی‌ان‌ان: روسیه سلاح‌های آمریکایی به یغما برده از اوکراین را به ایران داده است 

شبکه خبری سی‌ان‌ان به نقل از منابع مطلع گزارش داد که روسیه برخی از تسلیحات آمریکا و ناتو را که در جنگ اوکراین به غنیمت گرفته به ایران بخشیده است. (رادیو فردا، 10 مارچ 2023) 

عرضه "ایران چک" دومیلیون ریالی 

همزمان با کاهش شدید ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی طی ماه‌های اخیر، بانک مرکزی جمهوری اسلامی اقدام به چاپ ایران چک «2 میلیون ریالی» کرده است. با این وجود هنوز زمان دقیق توزیع آن اعلام نشده است. پیش از این «ایران چک‌»های 50 هزار تومانی و 100 هزار تومانی به بازار مالی ارائه شده بود. ایران چک‌های جدید علاوه بر افزایش «100 درصدی» ارزش اعتبار ریالی نسبت به موارد مشابه پیشین خود، با طرح «سد کارون»، رنگ آبی و در ابعاد 160 در 75 میلی‌متر وارد بازار تبادلات مالی ایران می‌شود. (صدای آمریکا، 12 مارچ 2023) 

پوتین به اتهام ارتکاب جرائم جنگی تحت پیگرد قرار گرفت 

دادگاه کیفری بین‌المللی حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی در ارتباط با انتقال غیرقانونی و اجباری کودکان از اوکراین به روسیه صادر کرده است. دادستانی دادگاه کیفری گفته است که براساس مدارک موجود، ارتکاب جرم دست‌کم از زمان حمله همه‌جانبه روسیه به اوکراین در 24 فوریه 2022 آغاز شده است. براساس کیفرخواست، ولادیمیر پوتین در ارتکاب این جرم دست داشته و دلایلی قابل استناد وجود دارد که وی همچنین مسقیما و همچنین در مشارکت با دیگران مرتکب آن شده است. (بی بی سی نیوز فارسی، 17 مارچ 2023) 

کشته شدن دستکم 8 عضو سپاه در پی حمله موشکی آمریکا در شرق سوریه 

در پی حمله موشکی آمریکا در شرق سوریه، 8 تن از جنگجویان نیروهای وابسته به ایران کشته شدند. پیشتر، یک پهپاد وابسته به ایران به مقر ائتلاف ضد داعش حمله کرد. آمریکا هم مقر نیروهای وابسته به سپاه را با موشک هدف قرار داد. (صدای آمریکا، 24 مارچ 2023) 

فنلاند به پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، پیوست 

فنلاند پس از ده ماه انتظار دیروز، سه‌شنبه 04 آوریل 2023، به‌طور رسمی به عضویت پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، درآمد. فنلاند و سوئد چند ماه پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین خواستار عضویت در ناتو برای مقابله با تهدیدهای آتی احتمالی مسکو علیه خود شدند. به گفته خبرگزاری آسوشیتدپرس، عضویت فنلاند نشان‌دهنده یک تغییر عمده در چشم‌انداز امنیتی اروپا است. تمامی 30 کشور عضو ناتو در اجلاس تابستان گذشته در مادرید در اصول با پذیرش فنلاند و سوئد موافقت کردند. مجارستان و ترکیه به مدت چند ماه تایید درخواست این دو کشور را در پارلمان‌های خود به تعویق انداختند ولی بالاخره هفته گذشته عضویت فنلاند را تایید کردند. آمریکا و متحدان آن کشور امیدوارند که قبل از اجلاس بعدی رهبران ناتو که در روزهای 11 و 12 ژوئیه در پایتخت لیتوانی برگزار می‌شود عضویت سوئد در ناتو نیز رسمیت پیدا کند. (رادیو فردا، 04 آوریل 2023) 

چهارشنبه، 05 آوریل 2023