امشب دیدم که خبر "آزار جنسی" چندین زن توسط محسن نامجو در رسانه های فارسی بطور بسیار گسترده انتشار یافته و اکثر کاربران فیسبوک به آقای نامجو حمله-ور شده اند. در این یادداشت قصد حمله یا انتقاد به فرد یا رسانه ی مشخصی را ندارم، همچنین به هیچوجه قصد ندارم از آقای محسن نامجو دفاع کنم، بلکه میخواهم موضوعی را مطرح کنم که سالهاست تبدیل به یک معضل شده و میتواند گریبان هر شخصی را بگیرد، چه معروف باشد چه نه.
اول از همه اینکه اگر بخواهیم زندگی خصوصی هنرمندان را معیار ارزیابی کار هنری آنان قرار دهیم، معلوم نیست چند درصد از آنان در آخر "خوشنام" باقی بمانند. از نظر من، زندگی خصوصی یک هنرمند به هیچوجه نباید ملاک ارزش آثار او قرار بگیرد. ارزش کار یک هنرمند ربطی به خوبی ها یا بدی های او ندارد.
در مورد سیاست هم، من دقیقا چنین نظری دارم و هیچ دلیلی نمی بینم که خدمات یک سیاستمدار یا یک مبارز مثلا در جنگ با فاشیسم یا ارتجاع دینی یا مردسالاری بخاطر زشتی های رفتار و اعمال او در زندگی شخصی اش زیر سوال برود. اینها به نظر من دو موضوع جداگانه است، که متاسفانه هنوز چندان که باید از یکدیگر تفکیک نمی شوند، و به این موضوع که ما باید چگونه در اینگونه موارد برخورد کنیم، هنوز که هنوز است درست پرداخته نشده.
مسلما، از نظر من بدرستی، افرادی که مرتکب جرائم جدی می شوند، مانند تجاوز یا آزار جنسی، از مقام خود برکنار می شوند یا مثلا بعنوان هنرمند یکسری امکاناتی که در اختیارشان هست ازشان گرفته می شود اگر که جرمشان در دادگاه ثابت شود. ولی پخش گسترده ی این نوع اخبار در رسانه های عمومی و اینترنت که در عرض فقط چندین روز صدها میلیون انسان را از جرم یک شخص (آن هم با جزئیات کامل) مطلع می سازد، به نظر من به مثابه ی حکم اعدام آن شخص و اخراج وی از جامعه می باشد. امیدوارم این برداشت نشود که من مخالف مجازات جرائمی مانند تجاوز یا آزار جنسی هستم، ولی هر مجرمی در کشورهای غربی این شانس را دارد که حتی بعد از آزادی از زندان، دوباره به زندگی معمولی برگردد (در بسیاری موارد تحت کنترل و تحت درمان) و شغل داشته باشد و بتواند در جامعه شأن انسانی خود را حفظ کند. متاسفانه برخوردهایی که در رسانه ها می شود، بسیار غیرانسانی ست و با همگانی شدن اینترنت غیرانسانی تر هم شده: حمله ی میلیونها یا حتی صدها میلیون نفر به یک نفر از طریق فیسبوک و توییتر و اینستاگرام و همه صفحات اینترنت. و نه تنها قانون تاکنون چاره ای برای این معضل نیاندیشیده، بلکه هنوز که هنوز است هیچگونه بحث جدی هم در این مورد شکل نگرفته است.
از نظر من اولین کاری که هر کدام از ما می توانیم بکنیم، این است که از شرکت در حمله های جمعی گسترده به افراد خودداری کنیم، و اگر اظهار نظر یا اقدامی می کنیم، همیشه حقوق انسانی (و قانونی) آن فرد را در نظر داشته باشیم و به آن احترام بگذاریم.
(یکشنبه، 18 آوریل 2021)
